Ambliopia, nazywana potocznie leniwym okiem, to zaburzenie widzenia, w którym jedno z oczu widzi gorzej, mimo braku widocznych uszkodzeń. Problem pojawia się najczęściej w dzieciństwie, gdy mózg zaczyna ignorować obraz z jednego oka. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie mają duże znaczenie dla zachowania pełnej sprawności wzrokowej.

Objawy leniwego oka

Leniwe oko można rozpoznać po kilku charakterystycznych objawach. Dziecko może przechylać głowę, mrużyć jedno oko lub mieć trudności z oceną odległości. Często pojawia się zez lub różnica w ostrości widzenia między oczami. 

Przyczyny ambliopii

Najczęstszą przyczyną jest zez, który utrudnia prawidłową współpracę oczu. Mózg, by uniknąć podwójnego widzenia, „wyłącza” słabsze oko. Innym powodem może być różnowzroczność, czyli znaczna różnica w wadzie refrakcji między oczami. Ambliopia rozwija się także w wyniku deprywacji wzrokowej, na przykład przy wrodzonej zaćmie, opadającej powiece lub bliznach rogówki. Do czynników ryzyka należą wcześniactwo, niska masa urodzeniowa i rodzinne występowanie wad wzroku.

Leczenie leniwego oka

Podstawą terapii jest pobudzanie pracy słabszego oka. Najczęściej stosuje się zaklejanie oka zdrowego plastrem lub opaską, aby zmusić mózg do korzystania z tego słabszego. W niektórych przypadkach lekarz przepisuje krople atropinowe, które czasowo osłabiają lepiej widzące oko. Konieczna jest także odpowiednia korekcja okularowa lub soczewkowa, dostosowana do indywidualnej wady. W niektórych przypadkach stosuje się też ćwiczenia ortoptyczne. 

Podsumowanie

Regularne badania wzroku w wieku przedszkolnym to najskuteczniejszy sposób na wykrycie ambliopii. Nawet jeśli dziecko nie zgłasza dolegliwości, kontrola okulistyczna pozwala ocenić, czy oczy pracują równomiernie. Rodzice powinni reagować na objawy, takie jak zez, częste mrużenie lub przechylanie głowy. Wczesne leczenie zwiększa szansę na trwałe przywrócenie prawidłowego widzenia.