Przejdź do treści

ORTOPTYKA

  • admin 

Co to jest ortoptyka?

Ortoptyka stanowi część okulistyki i obejmuje badania zaburzeń widzenia obuocznego i ich leczenie za pomocą odpowiednich ćwiczeń.

Do najpoważniejszych zaburzeń widzenia obuocznego należy zez i niedowidzenie. Ćwiczenia ortoptyczne nie zastępują korekcji okularowej ani leczenia operacyjnego, ale są uzupełnieniem leczenia zeza.

Obniżone parametry widzenia obuocznego znacznie pogarszają funkcjonowanie aparatu wzrokowego i bardzo często doświadczają tego osoby nie mające zeza ani niedowidzenia. Oznaki nieefektywnej pracy wzrokowej często są mylone z objawami dysleksji u dzieci albo ją potęgują. Ćwiczenia ortoptyczne skutecznie poprawiają komfort pracy wzrokowej i jej sprawność, a w konsekwencji usprawniają umiejętności wykonywane pod kontrolą wzroku: czytanie, pisanie, koordynację wzrokowo-ruchową i podnoszą zdolność koncentracji uwagi.

Co to jest widzenie obuoczne?

Widzenie obuoczne to równoczesne postrzeganie wrażeń wzrokowych z obu oczu i złożenie ich w jeden, wysokiej jakości obraz. Dzięki temu procesowi pojawia się widzenie głębi czyli widzenie stereoskopowe. Aby ten proces przebiegał sprawnie wszystkie elementy składowe muszą działać bez zarzutu: układ mięśniowy oka, układ nerwowy, pełna ostrość wzroku. Oczy muszą widzieć jednocześnie i jednakowo ostro obraz umiejscowiony w przestrzeni.

Przeszkodą dla prawidłowego widzenia obuocznego stanowią zezy jawne i ukryte oraz zaburzenia układu konwergencyjno-akomodacyjnego występujące także u osób nie mających zeza.

Zaburzenia widzenia obuocznego często nie są rozpoznawane, bo w badaniach okulistycznych pacjenci mogą wykazywać się prawidłową ostrością wzroku oraz prawidłowym ustawieniem oczu. 

Jakie objawy świadczą o tym, że dziecko wymaga konsultacji ortoptycznej?

– obniżona uwaga wzrokowa, szybkie męczenie się pracą wzrokową,

– szybkie męczenie się przy przepisywaniu z tablicy, nie nadążanie z przepisywaniem z tablicy na lekcji, 

– tarcie oczu,

– mrużenie oczu, 

– łzawienie lub nadmierne mruganie,

– pochylanie głowy do przodu lub na boki, przekrzywianie głowy,

– nienaturalna pozycja ciała przy pracy wzrokowej,

– bóle głowy,

 – rozmazywanie obrazu z daleka lub z bliska lub po dłuższej pracy z bliska,

– uciekanie jednego oka w nienaturalnym kierunku,

-trudności w nauce czytania i pisania, które objawiają się m.in. jako:

  • wolne czytanie,
  • senność podczas czytania,
  • pomijanie linijek,
  • gubienie się, zwłaszcza przy czytaniu od nowej linijki,
  • pomijanie lub powtarzanie wyrazów,
  • mylenie liter i cyfr,
  • używanie palca jako wskaźnika, żeby się nie zgubić,
  • popełnianie błędów podczas przepisywania,
  • nadmierne zmęczenie w wyniku pracy wzrokowej.

Wczesna konsultacja w gabinecie ortoptycznym jest pierwszym krokiem na drodze ku prawidłowemu leczeniu i szybkiemu powrotowi do zdrowia dziecka. Profilaktyka wzroku i wczesne zdiagnozowanie problemów z nim związanych przyśpieszy powrót dziecka do normalnego funkcjonowania w domu i szkole. Nieleczone zaburzenia widzenia skutecznie utrudniają efektywną naukę.

 W gabinecie ortoptycznym  wykonywane są badania wzroku w następnych obszarach: 

  • Określenie ostrości wzroku do dali/bliży;
  • Wykrywanie zeza jawnego i ukrytego;
  • Diagnozowanie niedowidzenia u dzieci; 
  • Określenie kąta zeza i stopnia widzenia obuocznego. Badania są wykonywane specjalistycznym sprzętem, takim jak synoptofor, lista pryzmatyczna czy skrzydło Maddoxa;
  • Badanie zdolności do akomodacji, czyli dostosowania się oka do widzenia obiektów z różnych odległości; 
  • Diagnostyka widzenia barwnego i wykrywanie zaburzeń z nim związanych. Badanie jest wykonywane za pomocą kart Ishihary;
  • Badanie ruchomości gałek ocznych we wszystkich kierunkach widzenia, sprawności wodzących i sakkadowych ruchów oczu;
  • Przeprowadzenie testów Muchy i TNO, określających stopień widzenia stereoskopowego; 

Oprócz wyżej wymienionych badań gabinet ortoptyczny zajmuje się diagnostyką i wykrywaniem problemów stricte szkolnych, czyli związanych z czytaniem i pisaniem. 

Czy trzeba jakoś specjalnie przygotowywać się do badania? Nie trzeba. Badania nie są inwazyjne. Jeżeli dziecko nosi okulary (na stałe bądź tylko do czytania), należy wziąć je ze sobą na badania. W badaniach ortoptycznych mogą wziąć udział dzieci, które ukończyły 3 lata. Ważne, żeby dziecko w tym wieku umiało mówić i komunikować się w sposób zrozumiały dla osoby badającej.

 W gabinecie prowadzony jest trening funkcji wzrokowych, w którym uczestniczą pacjenci, u których zdiagnozowano nieprawidłowości lub osłabione parametry widzenia obuocznego i którzy zgłaszają objawy niesprawnej pracy układu wzrokowego.

Jak długo trwa trening funkcji wzrokowych?

Diagnozę ortoptyczną przeprowadza się podczas jednej wizyty. Natomiast zaburzenia widzenia, które diagnozuje ortoptysta czyli trudności w zakresie jednoczesnej percepcji, fuzji i stereopsji obrazów, niedomogę konwergencji, nieprawidłową sprawność akomodacji, zaburzenia ruchów gałek ocznych, czy zezy ukryte wymagają terapii prowadzonej podczas kilkudziesięciu lub większej liczby spotkań w zależności od odpowiedzi układu wzrokowego na stymulację ćwiczeniami. Najpoważniejsze problemy z zezem jawnym lub niedowidzeniem wymagają cierpliwości, wytrwałości i dużej motywacji do pracy i należy nastawić się na długofalową terapię.


Na badania  i trening zaprasza mgr Agnieszka Ambroziak, dyplomowana ortoptystka i terapeutka, nauczyciel mianowany, zawodowo zajmujący się  leczeniem dzieci z trudnościami w uczeniu się, członkini Polskiego Towarzystwa Dysleksji oraz  Polskiego Towarzystwa Ortoptycznego im. Prof. Krystyny Krzystkowej. W pracy z dziećmi największy nacisk kładzie na zwalczanie trudności w czytaniu oraz pokonywanie problemów związanych z techniką czytania i rozumieniem czytanych treści, dzięki wszechstronnemu oddziaływaniu z wykorzystaniem różnorodnych metod z zakresu pedagogiki i ortoptyki.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Terapia Neuroflow

Skuteczny sposób na problemy dziecka w nauce.